Początki straży miejskich w Polsce

Straż Miejska pierwotnie pojawiła się w treści Ustawy o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 roku. Ustawa ta wyodrębniała dwie zbliżone instytucje:

• Policję lokalną,
• Straże Miejskiej.

Ustawa dawała prezydentom miast oraz burmistrzom możliwość stworzenia umundurowanej jednostki straży miejskiej. Zasady współpracy z Policją, a także zakres działania określała Rada Ministrów w drodze rozporządzenia. Natomiast zakres zadań, uprawnień, obowiązków oraz umundurowanie i strukturę określał wówczas statut straży nadawany przez prezydenta miasta lub burmistrza. Jednakże w 1995 roku stwierdzono, że jednostki te nie zdały egzaminu. W związku z tym Ustawa o Policji została znowelizowana, a funkcjonariuszy straży uznano za pracowników samorządowych dodając im szereg uprawnień.

Z biegiem lat straże doczekały się własnej regulacji prawnej, którą jest Ustawa o strażach gminnych z dnia 29 sierpnia 1997 roku. Straż określono jako samorządową umundurowaną formację powołaną do wykonywania czynności administracyjno porządkowych. Bezpośrednio daną strażą kieruje komendant powoływany i odwoływany przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta, po zasięgnięciu opinii komendanta wojewódzkiego Policji.